صنایع دستی یزد
مس چیست
فواید مس
مس فواید بسیار زیادی از جمله؛ ضدافسردگی، ضدسرطان، تقویت کننده سیستم ایمنی بدن، تنظیم کننده هورمون‌ها را دارد.
علاوه بر این مس به آزاد شدن انرژی در بدن کمک می‌کند و باعث میشود که آهن غذا جذب بدنتان شود و خود نیز به ساخت
سلول‌های قرمز خون کمک می‌کند.
ظروف مسی گرما را به خوبی هدایت می کنند و به وسیله آنها میشود دمای پخت را کنترل کرد و عملکرد مغز را بهبود بخشید
مس از بیماری‌های قلبی و افزایش کلسترول خون جلوگیری می‌کند. توصیه شده که خانم‌ها قبل از قطع خونریزی ماهانه از آن
استفاده کنند. از دیگر خواص مس می‌توان به جلوگیری از واریس و مستحکم شدن شریان‌ها و موی‌رگ‌ها اشاره کرد.
ظروف مسبرای کسانی که دوستدار محیط زیست هستند، انتخاب بسیار مناسبی است؛ چرا که مواد اولیه ساخت ظروف مسی از طبیعت دریافت میشود و بعد از پایان عمر آن قابلیت بازیافت دارد. همچنین آشپزی با ظروف مسی میزان مصرف انرژی را کاهش داده و باعث صرفه جویی میشود.هنگام استفاده از ظروف مسی باید چه نکاتی را رعایت کرد؟
یک نکته مهم در این باره این است که فقط مقدار کمی از مس برای سلامتی مفید است. معمولا مس به غذاهای اسیدی واکنش نشان می‌دهد و به همین دلیل ظروف مسی را با لایه‌ای از یک فلز دیگر مثل قلع، فولادضدزنگ یا نیکل می‌پوشانند تا از ورود مستقیم آن به غذا جلوگیری کنند.
توجه توجه
این لایه وقت پخت و پز به مقدار بسیار کمی با غذا ترکیب میشود. به همین دلیل باید از پختن غذا در ظروف مسی پوشش
داده نشده، اجتناب کنید. همان طور که در بالا اشاره کردیم معمولا سطح ظروف مسی را با یک فلز دیگر می‌پوشانند. در هنگام
استفاده از این ظروف باید مراقب باشید که ظروف قلع اندود با یک خراش کوچک قلع آنها از بین می‌رود و همین باعث ترکیب
مس با غذا میشود. توجه داشته باشید که اگر میزان زیادی مس وارد بدن شود، در کبد رسوب کرده و باعث مسمومیت
میشود. اگر علائمی مثل تهوع و یا سردرد را در این باره تجربه کردید، یعنی دچار مسمومیت شده‌اید.
در اولین روز استفاده از ظروف مسی، یک یا دو لیوان شیر در آن بجوشانید. شیر باعث میشود که ظرفتان ضدعفونی شده و از
سیاه شدن زودهنگام آن نیز جلوگیری می‌کند. یادتان باشد که همیشه در هنگام آشپزی با ظروف مسی برای منتقل نشدن
حرارت زیاد از شعله پایین گاز، از شعله پخش کن استفاده کنید.
روش تمیز کردن مس
برای تمیز کردن سطح بیرونی ظروف مسی . اول یک فنجان آبلیمو را داخل یک ظرف بریزید و با مقدار کمی پودر
رخت شویی مخلوط کرده و آن را با یک پارچه نرم یا اسفنج روی بدنه ظرفتان بکشید. به این ترتیب لکه‌های سیاه
روی ظرف از بین می‌رود. در روش دوم فقط کافی است، سس گوجه فرنگی را روی بدنه ظرف مسی بمالید و
چند دقیقه به آن فرصت دهید تا روی ظرف باقی بماند. بعد سس را با نیروی بیشتر از روی ظرف پاک کنید. به
صورتی که لکه‌ای روی آن باقی نماند. در آخر ظرفتان را بشویید و معجزه سس گوجه را روی ظرفتان ببینید. در
روش سوم شما به یک جلاسنج نیاز دارید. به این ترتیب که سطح بیرونی ظرفتان را با یک لایه از جلاسنج
بپوشانید و بعد از گذشت ۵ تا ۱۰ دقیقه با یک پارچه نرم آن را از روی ظرفتان پاک کنید. بعد با استفاده از یک پارچه
زبر ظرفتان را تمیز کنید تا مثل روز اول نو شود.قسمت داخلی ظروف مسی را با این روش تمیز کنید
اگر پس از طبخ غذاهای ترش یا غذاهایی که آب آشامیدنی کلردار دارند در داخل ظرفتان لکه‌های سیاه دیدید، نگران نباشید. این
لکه‌های سیاه سلامتی شما و اعضای خانواده‌تان را تهدید نمی‌کند. برای تمیز کردن این لکه‌ها از مخلوط خاکستر با پودر ظرف
شویی استفاده کنید. حالا فقط یک اسفنج برای تمیز کردن ظرفتان کافی است. هرگز برای این کار از سیم ظرفشویی استفاده
نکنید. اگر قرمزی مس در داخل ظرفتان نمایان شد، حتما آن را قلع اندود کنید. البته باید بدانید که پخت شیرینی و برنج در چنین
وضعیتی مانعی ندارد. اما غذای ترش مانع دارد
انگشتر مسی
توصیه
آنچه لازم است درباره خرید ظروف مسی بدانید. یادتان باشد که ظروف تمام دست ساز بهترین نوع ظروف مسی هستند؛ چرا
که این ظروف هر چه بیشتر چکش کاری شوند، بهتر یون آزاد می‌کنند. همچنین دارای وزن مناسبی هستند که کمک می‌کند
ظرف به خوبی روی شعله گاز قرار بگیرد. علاوه بر این ظروف دست ساز یک اثر هنری نیز محسوب می‌شوند. . تمام این‌ها
دلیلی بر بالا بودن قیمت ظروف مسی است که گرچه هزینه قلع اندود کردن بعد از استفاده نیز به آن اضافه میشود ولی با
تمام این اوصاف همچنان یکی از بهترین ظروف برای پخت و پز است.
صنایع دستی یزد
فروشگاه قدیم و ندیم یزد
استان یزد یکی از مهم ترین استان های کویری ایران است که صنایع دستی آن را :
سرامیک و سفال ، کاشی سازی ، زرگری ، زیلوبافی ، شعربافی ، ترمه بافی ، فرش بافی ، شمد ، دستمال ، مخمل ، دارایی
، چادرشب بافی ، قناویز ، دندانی ، گیوه بافی ، حصیر بافی ، خورجین بافی ، روفرشی ، سفره ، احرامی ، قلم زنی ،
شيشه‌گری ، چرم‌سازی ، موتابی و نمدمالی تشکیل می دهند .
صنایع دستی یزد
سراميک و سفال : هنر سفالگری در استان يزد به ويژه در شهر ميبد دارای طرح‌های ويژه‌ای است و از حال و هوای كوير
نشأت گرفته است . در اصطلاح محلی به توليدات سفال ”كواره“ می‌گويند .
سفال و سراميک ميبد با نقش‌های اصيل « خورشيد خاتم » و « مرغ و ماهی » شهرت فراوان دارد .
« خورشيد » سمبل آفتاب درخشان كوير
« مرغ » نماد گونه‌ای از گنجشكان نواحی كويری
و
«ماهی» كنايه از كم آبی اين سرزمين است .
كوزه‌ها و كاسه‌های ساخت استان يزد ، به ويژه ساخته‌های شهر ميبد از ظرافت و زيبايی خاصی برخوردارند و نمونه‌های آن در
سفال‌های ساير نقاط ايران به چشم نمی‌خورد .
كواره‌های ساخت ميبد عبارتند از:
سفال ساده بی لعاب ، سفال لعاب دار، اشيای كاشی و سراميک .
كاشی‌سازی:كاشی‌سازی عبارت از به كارگيری كاشی‌های زيبا و گوناگون سنتی در معماری بناها است. اين هنر در استان يزد
قدمتی هفتصد ساله دارد .
هنرمندان ابتدا اشكال دلخواه كاشی را تهيه و سپس روی آنها را نقاشی می‌كنند و بعد آنها را لعاب داده و پخت می‌كنند .
انواع كاشی اين استان عبارت اند از:
كاشی يزدی ، كاشی كمک ، كاشی شبكه ، كاشی شش گوش ، كاشی حاشيه ، كاشی اكمند ، كاشی هفت‌رنگ و كاشی جوک .
زرگری : زرگری يكی از هنرهای دستی استان يزد است . زرگرها با طرح‌های بسيار زيبا از نقوش ساده هندسی و نمادين با
تلفيق سنگ‌ها و گوهرهای قيمتی زيورهای بسيار متنوع برای زينت زنان و دختران می‌آفرينند .
اين زيورآلات شامل گوشواره ، گردن بند و سينه‌ريز، دستبند ، انگشتر، حلقه و النگو است.
در استان يزد سال‌ها است كه راسته‌ای تحت عنوان راسته زرگرها در بازار خان ساخته شده است .
از جمله ابزار زرگری كه تا پنجاه سال پيش مورد استفاده بود و در حال حاضر منسوخ شده ، می‌توان به ترازوهای مثقالی ، بوته ،
كوره‌های گلی ، انبر سركج ، رجه با شيارهای كوچک و بزرگ ، حديده با سوراخ‌های متعدد در انواع ياقوتی و الماس اشاره كرد .
در حال حاضر از وسايل بسيار مدرن استفاده میشود كه در يک ساعت چند كيلوگرم طلا و نقره را به مفتول و تسمه تبديل می کند .
جاشمعی کوچک
شکلات خوری سرامیکی
239